Doświadczenie. "Przelewanie" dwutlenku węgla.

 

Odczynniki: ocet, soda oczyszczona

Materiały: świeczka, plastelina, balon

Sprzęt: 2 zlewki , butelka szklana

Wykonanie: Przytwierdź plasteliną świeczkę do dna pustej zlewki i zapal ją. Do butelki wlej niewielką ilość octu dodaj 1 łyżeczkę sody do balonu, balon umieść na butelce przesyp sodę do octu.  Drugą zlewkę napełnioną dwutlenkiem węgla, który został zebrany w   balonie,  nachyl nad szklanką z zapaloną świeczką. Prowadź obserwację.

 

Obserwacje : po „przelaniu” dwutlenku węgla do zlewki ze świeczką ,świeczka szybko gaśnie

---

Doświadczenie „Mocna herbata”

 

Odczynniki: soda, ocet lub kwasek cytrynowy

Szkło laboratoryjne: 3 zlewki

 

Wykonanie.

Zaparz około 200cm³ herbaty. Do każdej  z 3 zlewek  nalej  najlepiej jednakową ilość herbaty. Do pierwszej dodaj pół łyżeczki kwasku cytrynowego lub łyżkę octu, drugą zostaw do porównania, do trzeciej dodaj pół łyżeczki sody. Obserwuj dokładnie zabarwienie roztworu. Wlej zawartość 3 zlewki  do zlewki 1.

 

Obserwacje Barwa w zlewce pierwszej zmienia się na bursztynową - charakteryzującą słabą herbatę, w trzeciej natomiast na ciemnobrunatną - charakterystyczną dla bardzo mocnego naparu. Po wlaniu zawartości zlewki 3 do zlewki 1 rozpoczyna się dość burzliwa reakcja, widoczne są pęcherzyki wydzielającego się  gazu.

 

Wnioski Zawarte w herbacie pochodne taniny zmieniają barwę pod wpływem pH. Dodatek sody NaHCO₃, który łatwo hydrolizuje, gdyż jest solą słabego kwasu i mocnej zasady, podnosi stężenie jonów wodorotlenkowych (OH^-) w roztworze, a co za tym idzie zwiększa pH (odczyn zasadowy). Dodanie kwasu cytrynowego lub octowego , które dysocjując zwiększają stężenie jonów wodorowych (H⁺) w roztworze obniża pH (odczyn kwaśny).

Po wlaniu zawartości 3 zlewki do 1 zlewki rozpoczyna się dość burzliwa reakcja rozkładu anionów węglanowych. W jej wyniku  wydziela się  dwutlenek węgla, którego obecność  można sprawdzić zbliżając zapalone łuczywko, które zgaśnie w obecności dwutlenku węgla.

---

Doświadczenie „Tajemniczy liścik”

 

Do doświadczenia potrzebne  będą:

- igła ( może być też stalówka, bądź patyczek)

- wycisnięty sok z cytryny

- kartka

- palnik spirytusowy

 

Wykonanie

Namaczamy igłę w soku cytrynowym i wykonujemy tajemniczy napis na kartce. Czekamy aż wyschnie. Zapalamy palnik spirytusowy i zaczynamy intensywnie ogrzewać kartkę uważając przy tym by się nie zapaliła

 

Obserwacje. Już po chwili w intensywnie ogrzewanych miejscach zaczęły się pojawiać zarysy liter. Wkrótce ukryta treść ukazuje się w postaci brunatnych liter

 

Wnioski. Napis powstaje z rozłożonych działaniem wysokiej temperatury substancji organicznych zawartych w soku cytryny. Ten atrament jest takim atramentem, który ujawnia treść zapisu jedynie wtajemniczonym, które wiedzą za pomocą jakich działań mogą odczytać to, co zostało nim zapisane. Takim atramentem może być sok z cytryny, ponieważ jest bezpieczny i łatwo dostępny

---

Doświadczenie. Rozdzielanie składników kolorowych atramentów ( chromatografia )

 

Wykonanie. Do cylindra miarowego o pojemności 100cm³ wlej octu na wysokość ok.1 cm. Następnie wytnij pasek bibuły filtracyjnej o wymiarach 2 × 24 cm. Na jednym końcu paska, w odległości 2 cm od dołu, narysuj poziomą kreskę kolorowym pisakiem ( np. brązowym) . Drugi koniec paska zagnij w odległości ok. 2 cm od końca i zamocuj na szklanym pręciku . Bibułę wsuń do cylindra tak, aby jej koniec , na którym narysowałeś kreskę , zanurzył się w cieczy na głębokość ok. 1 cm.

 

Obserwacje:  Ciecz wędruje ku górze przez pasek bibuły , powoduje rozdzielenie różnobarwnych składników atramentu

 

Wnioski: Atrament w pisaku jest mieszaniną kilku barwnych substancji . Rozdzielenie składników nastąpiło na skutek różnej ich „ przyczepności” do bibuły i w wyniku tego różnej szybkości ich przemieszczania się w bibule.

 

 

 

 

 

 

---

Doświadczenie. Odróżnianie kwasów od zasad za pomocą wskaźników.

 

Wykonanie. Napełnij 4 zlewki  kolejno: lemoniadą , wodą kranową z łyżeczką sody oczyszczonej, octem a czwartą czystą wodą. Do każdej zlewki dodaj wywaru z czerwonej kapusty.

 

Obserwacje: lemoniada zmienia kolor wywaru z czerwonej kapusty na różowy, soda oczyszczona zmienia barwę wywaru z czerwonej kapusty na niebieski , natomiast w zlewce numer 4 barwa nie zmienia się czyli pozostaje fioletowa.

 

Wnioski: Wywar z czerwonej kapusty jest wskaźnikiem gdyż zależnie od środowiska zmienia swoją barwę , w obecności kwasów na czerwoną a w obecności zasad na niebieską. W przyrodzie występuje wiele substancji, które mogą służyć jako wskaźniki np. sok buraczany, esencja herbaciana.

---

 

Doświadczenie „Lokomotywa”

 

Odczynniki:

Perhydrol – wodny roztwór nadtlenku wodoru (stężenie 30 %)

Nadmanganian ( VII) potasu - kryształki, proszek lub pył

 

Szkło laboratoryjne:

Kolba stożkowa, zlewka

 

Wykonanie: Do kolby wlewamy ok.15 ml perhydrolu,  dodajemy  do środka kilka kryształków nadmanganianu ( VII) potasu po czym natychmiast się oddalamy.

 

Obserwacje. Rozpoczyna się burzliwa i gwałtowna reakcja, w czasie trwania której roztwór intensywnie się ogrzewa co powoduje wrzenie wody , która w postaci pary wodnej  wymieszanej z tlenem wydostaje się  przez  wylot kolby.

Wnioski. Reakcja prowadzi do  całkowitego rozkładu nadmanganianu, po czym  jest katalizowana wyłącznie tlenkiem manganu (IV). Po reakcji w naczyniu zostaje gorąca zawiesina MnO₂ w wodnym roztworze KOH.

---

Doświadczenie. Badanie właściwości jodu

 

Odczynnik: kryształki jodu

 

Szkło i sprzęt laboratoryjny: kolba kulista okrągłodenna, zlewka, palnik ,trójnóg

 

Wykonanie: Przesypcie jod  do zlewki , umieśćcie na niej kolbę okrągłodenną napełnioną zimną wodą i podgrzejcie.

 

Obserwacje: jod podczas ogrzewania nie topi się ale od razu tworzy  ciemnofioletowe pary , po pewnym czasie od spodu kolby widać krystaliczny jod.

 

Wnioski: zachodzi tutaj zjawisko  sublimacji a  następnie  pary jodu w zetknięciu z zimną powierzchnią kolby przekształcają się z powrotem w stały, krystaliczny jod. Jest to resublimacja.

 

 

---

Doświadczenie. Próba lustra srebrnego – próba Tollensa

 

Szkło i sprzęt laboratoryjny: probówki, łaźnia wodna, palnik

 

Odczynniki: glukoza , AgNO_3,   NaOH,   25% roztwór  NH₃

 

Wykonanie: Do probówki nalej 3 cm³ roztworu azotanu (V) srebra, dodaj kolka kropli stężonego roztworu wodorotlenku sodu , a następnie kroplami dodawaj roztworu amoniaku aż do rozpuszczenia się powstałego osadu . Do otrzymanego roztworu wlej roztwór glukozy i ogrzewaj probówkę na łaźni wodnej ( w zlewce z gorącą wodą).

 

Obserwacje: Podczas ogrzewania zawartości probówki na jej ściankach widać wydzielające się srebro.

 

Wnioski : Glukoza poddana  próbie Tollensa daje wynik pozytywny, gdyż pod wpływem ogrzewania na ścianach probówki pojawia się warstwa lustra srebrnego.7 Glukoza posiada właściwości redukujące.

 

Reakcję powstawania lustra srebrnego można przedstawić za pomocą następujących  równań:

AgNO₃ + NaOH  =>  AgOH + NaNO₃

2AgOH   =>  Ag₂O + H₂O

Ag₂O+ glukoza  => 2Ag + kwas glukonowy

---

Doświadczenie. „Topienie papieru”

 

Wykonanie. Zgnieć papier i wepchnij go na dno szklanki. Zanurz  szklankę pionowo ( do góry dnem ) na dno miski z wodą. Co się dzieje z papierem ? Gdzie znajduje się poziom wody w szklance? Woda może dostać się do szklanki sprężając znajdujące się w niej powietrze , nie jest możliwe sprężenie powietrza  na tyle żeby woda dostała się do papieru. Powietrze wywiera nacisk w przeciwnym kierunku i „ przeszkadza” wodzie w dotarciu do papieru. Dlatego papier zostaje suchy.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

---

Doświadczenie. „Wędrówka dźwięku”

 

Wykonanie. Obetnij  dół plastikowej butelki , potem wytnij kawałek plastikowej torebki aby przykryć koniec butelki . Naciągnij kawałek plastiku dokładnie wokół końca butelki , przymocuj taśmą klejącą. Zapal świeczkę. Potem trzymaj butelkę z szyjką oddaloną o około 2,5 cm od świeczki. Teraz gwałtownie „ zapukaj” w folię czubkami palców. Co się dziej z płomieniem? Kiedy pukasz w folię plastikową , powodujesz, że drgają drobne cząstki powietrza obok niej. Te drgające cząstki wprawiają w ruch kolejne cząstki znajdujące się w ich pobliżu. Drgania wędrują przez butelkę i powodują drżenie płomienia

---

WIĘCEJ W ALBUMIE FOTOGRAFICZNYM !!!